Kamerdebat PX-10: SP en D66 willen nieuw onderzoek

Forse kritiek
Het debat vond plaats op verzoek van de SP, gesteund door 30 Kamerleden. Jasper van Dijk (SP), die het debat had aangevraagd, startte kritisch en kwam met forse kritiek op het in 2011 gehouden RIVM-onderzoek. Hij gaf aan dat dit onderzoek rammelt en dat de feitelijke werking van PX-10 nooit is onderzocht. Hij stelde ook het beleid van Defensie kritisch aan de orde, wet- en regelgeving is niet nageleefd en Defensie is haar zorgplicht niet nagekomen. Ook Salima Belhaj van D66, die een prima ‘defensie-kamerdebuut’ maakte, was zeer kritisch, zowel richting de minister, het beleid rond PX-10 als richting coalitiepartijen VVD en PvdA. Zij verweet beide partijen de door PX-10 ziek geworden werknemers flink in de steek te laten.

Van Dijk bracht een nieuw defensie-document over PX-10 in dat laat zien dat de blootstellingswaarden aanmerkelijk hoger lagen dan de waarden die zijn vastgesteld door het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). Raymond Knops (CDA) en De Roon (PVV) hadden ook een kritische inbreng; beiden uitten kritiek op het ontbreken van voorzorgsmaatregelen, het veiligheidsbeleid en de zorgplicht van Defensie. Knops wist de minister nog een uitspraak te ontlokken dat er voor PX-10 geen sprake zou zijn van verjaring. De Roon vroeg de minister om omkering van de bewijslast, maar kreeg dat niet voor elkaar.

VVD en PvdA sloten de rijen
Coalitiepartners Fred Teeven (VVD) en Sultan Günal (PvdA) lieten vanaf het begin blijken minister Hennis onverkort te steunen. Er viel geen enkele kritiek uit hun monden te bespeuren, noch richting de minister, noch richting onderzoek. Beiden vonden dat zieke werknemers maar het individuele claimtraject in moeten gaan en wilden geen contra-expertise of heropening van het onderzoek. Zij roemden het RIVM en het rapport uit 2011, terwijl ze overigens beiden aangaven geen onderzoeks-expertise te hebben.

Teeven (VVD) gaf niet alleen aan erg tevreden te zijn over het handelen van de minister, zelfs (oud)militairen zouden tevreden zijn. Dat laatste verbaast ons zeer! Sultan Günal (PvdA) beweerde zelfs dat er geen benzeen in PX-10 zou hebben gezeten, dat is pertinent onjuist. Salima Belhaj (D66) gaf aan dat niet de positie van het RIVM ter discussie stond, maar wel de onderzoeksopdracht en de beperkingen van het RIVM-onderzoek.

Minister Hennis gaf geen krimp
Minister Hennis gaf voortdurend aan dat Defensie de zorg voor zijn/haar medewerkers serieus neemt. Zij gaf ook enkele malen aan dat het RIVM een gedegen onderzoek heeft uitgevoerd waar ze nog steeds achter staat. Het RIVM organiseert haar eigen kritische vermogen en contra-expertise, 'dus' is er geen contra-expertise nodig. Je kunt je daarbij wel afvragen hoe ‘onafhankelijk’ de door het RIVM gekozen onderzoeksinstituten waren.

De minister gaf aan dat het iedereen vrij staat een individuele claim in te dienen, maar ‘waarschuwde’ er tegelijkertijd wel voor dat bij onderzoek op individueel niveau de blootstelling aan PX-10 en het verband met de ziekte moeten worden aangetoond en dat alle omstandigheden worden meegewogen. Van omgekeerde bewijslast kan volgens haar geen sprake zijn. Wij weten maar al te goed dat claims worden afgewezen en dat het een erg lang en lastig proces is voordat (oud) werknemers in het gelijk worden gesteld.

Moties
Na een tweede vragenronde dienden D66 en SP drie moties in. Motie 1 verzoekt om nieuw onderzoek, motie 2 vraagt om het instellen van een coulance-regeling á la Chroom-6 en een derde motie die de minister oproept om over 6 maanden met informatie te komen over de ingediende claims, de beoordeling en toewijzing door defensie. De kamer stemt op 1 maart over de moties.

Reactie minister
De Minister weigert contra-expertise op het RIVM-onderzoek of heropening van het PX-10 onderzoek en ontraadt die motie. Dat geldt ook voor de motie over een coulanceregeling PX-10. De derde motie over het verstrekken van informatie over de claims ontraadt ze niet, al vond ze een motie een zwaar middel. Nieuwe info blijft volgens haar altijd welkom, die zal ze doorspelen aan het RIVM. En het staat mensen vrij een claim in te dienen.

Conclusie
De coalitie sluit de rijen met de minister, dat deden ze gelet op het debat blijkbaar al vóór het debat. Ondanks een ‘rammelend onderzoek’, forse overtreding van de Arbowet en alle veiligheidsvoorschriften en daarmee het ernstig verzaken van de zorgplicht door de werkgever. Er lijkt geen Kamermeerderheid voor heropening van het onderzoek naar PX- 10.

De AFMP en de MARVER gaan door met hun juridische strijd, wij komen wél op voor de belangen van zieke werknemers (zie onze klacht in de brief aan minister Hennis-Plasschaert, in de download onderaan dit artikel).

Over het verslag van de informatiebijeenkomst

Mondelinge vragenuur dd 8 sept. 2015 op uitzendingen over px-10 van het programma eenvandaag.

Klacht px-10